بر خلاف آنچه در ميان مردم مشهور شده است، «ابابيل» نام پرنده‏اى خاص نيست، بلكه به معناى دسته دسته و گروه گروه است. <<طيراً ابابيل>> يعنى پرندگانى فوج فوج در دسته‏هاى پراكنده بر سر آنها فرود آمدند. كلمه «طيراً» به معناى جنس پرندگان است، نه به معناى مفرد
پرنده.
شأن نزول: پادشاهى به نام ابرهه در يمن معبدى از سنگ مرمر ساخت و دستور داد مردم آن را زيارت و طواف كنند. مرد عربى به اين معبد جسارت كرد. او لشكرى فيل سوار را تا نزديك مكه آورد تا به انتقام آن جسارت، كعبه را خراب كند.
خداوند نيز پرندگانى را كه در منقارشان سنگريزه‏اى داشتند به سوى آنان فرستاد. با بارش سنگريزه‏ها، لشكر ابرهه مانند كاه خورد شده به زمين ريختند و نابود شدند. آن سال را عام الفيل ناميدند و پيامبر اسلام نيز در همان سال به دنيا آمد.<1049>
اصحاب فيل هم خورد شدند، هم تحقير. <<عصف مأكول>> تشبيه به كاهى كه خوراك حيوان شده يعنى سرگين، بدترين تحقير است.
1- براى هشدار به مجرمان، از نمونه‏هاى پيش رو و نزديك استفاده كنيد. (شهرت اصحاب فيل به قدرى بوده كه گويا جلو چشم است و نيازى به دليل ندارد.) <<اَلَم تَر>>
2- تاريخ را فراموش نكنيد. <<الم تر>>
3- كعبه قبل از اسلام نيز مقدس بوده و شكستن حرمت مقدسات كيفر دارد. <<كيف فعل ربّك باصحاب الفيل>>
4- قهر الهى نسبت به مجرمان، جلوه‏اى از ربوبيّت الهى است. <<فعل ربّك>>
5 - پرندگان مأموران خداوند هستند و شعور دارند. <<ارسل عليهم طيراً ابابيل>>
6- اطلاع از طرح و نقشه دشمن و نقش بر آب كردن آن، مهم است. <<يجعل كيدهم فى تضليل>>
7-  دشمن از بزرگ‏ترين تجهيزات جنگى (همچون فيل) براى هجوم استفاده مى‏كند، امّا خداوند با استفاده از كوچك‏ترين حيوانات يعنى پرندگان آسمان، آنها را نابود مى‏كند. <<اصحاب الفيل... طيراً ابابيل>>
8 - دشمنان خدا هر چند مجهز باشند ناتوانند. <<اصحاب الفيل... كعصف مأكول>>
9- سخت‏ترين كيفر براى اهانت به مقدسات است. (اقوام ديگر كه هلاك شدند هيچ كدام مثل كاه جويده نشدند، بلكه يا روى خاك افتادند يا در آب غرق شدند.) <<فجعلهم كعصف مأكول>>
10- معجزه لازم نيست بدست پيامبر و امام باشد، قدرت نمايى خداوند بدون پيامبر و امام نيز امكان دارد. <<ترميهم بحجارة من سجّيل>>
«والحمدللّه ربّ العالمين»