سوره ابراهيم[14]

نام اين سوره از سى و پنجمين آيه آن، كه نام الهام‏بخش ابراهيم در آن آمده است، برگرفته شده و سوره ابراهيم نامگذارى گرديده است؛ چرا كه در آن آيه شريفه، نيايش و راز و نياز خالصانه و عاشقانه و درس آموز ابراهيم با خدا به تابلو رفته است كه رو به بارگاه خدا آورده و مى‏گويد: پروردگارا! اين شهر را، شهر امن و امان ساز و مرا و فرزندانم را از پرستيدن بت‏ها و پرستش‏هاى ذلت‏بار دور ساز.

داراى 52 آيه است،آيات كريمه اين سوره، پيرامون اوصاف قرآنى كه بر پيغمبر اسلام (صلوات اللَّه عليه) نازل شده بحث مى‏كند و آن را با اوصاف زير معرفى مى‏نمايد: اين كتاب، آيت و معجزه و نشانه رسالت آن جناب است و مردم را از ظلمت‏ها به سوى نور بيرون مى‏كشد، و به راه مستقيم خدا راهنماييشان مى‏كند، خدايى كه عزيز و حميد است، يعنى غالب و قاهرى است كه هرگز مغلوب كسى نمى‏شود، و غنى و بى نيازى است كه هرگز محتاج كسى نمى‏گردد، خدايى كه در كارهاى خدائيش جميل است، يعنى براى مردم جز خوبى و نعمت منظورى ندارد.

وقتى خدا منعم و غالب و بى نياز و پسنديده كار باشد، بر مردم كه" منعم عليه" او هستند لازم است كه دعوت او را لبيك گويند، تا در نتيجه از نعمتهايى كه او به ايشان ارزانى داشته برخوردار شوند، و آن نعمتها به سعادتشان تمام شود.

و نيز لازم است كه از غضب او بر حذر باشند، زيرا پر واضح است كه عذاب خدايى كه هم قوى است و هم بى نياز مطلق، شديد خواهد بود، چرا كه او مى‏تواند از وجود بندگانش چشم پوشيده، همه را دستخوش هلاكت نمايد و به ديار عدم بفرستد، و از نو خلق و بندگان ديگرى بيافريند هم چنان كه همين عمل را در امم گذشته انجام داده است.

آرى، تمامى موجودات ريز و درشت و زمينى و آسمانى اين عالم، با زبان حال، گوياى اين حقيقتند كه" رب العزة" و" ولى حميد" تنها او است، و رب ديگرى غير از او نيست.

اين خلاصه و برداشتى بود از آيات اين سوره كه با آيه زير كه مى‏فرمايد:" هذا بَلاغٌ لِلنَّاسِ وَ لِيُنْذَرُوا بِهِ وَ لِيَعْلَمُوا أَنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ لِيَذَّكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ" ختم مى‏شود.

اين سوره- آن گونه كه از سياق آياتش برمى‏آيد- در مكه نازل شده است.