ديده مجنون اگر بودي تو را
هر دو عالم بي¬خطر بودي تو را

در اين ابيات جلال‌الدين محمد مولوی، يکي از اصولِ انسانيِ بسيار عالي را گوشزد مي‌کند و مي‌گويد: بگو ببينم در اين جهان چه عينکي بر ديدگان خود زده‌اي؟ و چگونه اين دنيا را مطالعه مي‌کني؟ در داستانی که این بیت در آن مطرح شده، خليفه به ليلي که معشوقه مجنون بود، گفت‌: آیا اين ليلي که مجنون ديوانه اوست، تويي؟ آیا تويي آن ليلي که مجنون را پريشان در بيابان‌ها به خود مي‌پيچاني؟ تو که از دیگر زيبايان، زيباتر نيستي! مجنون بينوا در تو چه ديده است که در عشق تو جهاني را پر از شور و هياهو کرده است؟ ليلي گفت: جا دارد که بپرسي‌، و تو مي‌تواني چنين قضيه‌اي را استبعاد کني (حق داری که که چنین قضیه¬ای را بعید بدانی)‌، زيرا تو مجنون نيستي‌.
از اين تشبيه و از اين اصل، جلال‌الدين محمد مولوی نتيجه مي‌گيرد که: اگر کسي با ديده¬ای پاک به اين جهان‌، بلکه به هر دو جهان بنگرد، عاشق و شيداي اين دو جهان خواهد بود.

#تفسیر_و_نقد_و_تحليل_مثنوی، محمد تقی جعفری، ج 1

https://telegram.me/allameh_jafari