منتخب تفاسیر
أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا   
قالب وبلاگ
لینک دوستان
لینک های مفید



آيه 84
وَ وَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ كُلًّا هَدَيْنَا وَ نُوحاً هَدَيْنَا مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِهِ دَاوُدَ وَ سُلَيْمَانَ وَ أَيُّوبَ وَ يُوسُفَ وَ مُوسَى وَ هَارُونَ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ‏  
      و اسحاق و يعقوب را به او بخشيديم، و هر يك را هدايت كرديم، و نوح را قبلًا هدايت كرديم، و از نسل او داود و سليمان و ايّوب و يوسف و موسى و هارون را (هدايت كرديم)؛ و نيكوكاران را اين‏گونه جزا مى‏دهيم.

*اسحاق و يعقوب (ع)، موهبت خداوند به ابراهيم (ع) بودند.
و وهبنا له إسحق و يعقوب‏
* حضرت نوح پيش از ابراهيم (ع) مى‏زيست.
و نوحا هدينا من قبل‏
*فرزند صالح، موهبتى الهى و امتيازى ويژه براى انسان است.
و وهبنا له إسحق و يعقوب‏
*داوود، سليمان، ايوب، يوسف (ع)، موسى و هارون (ع)، فرزندانى از نسل ابراهيم و هدايت‏يافته از جانب خداوند هستند.
و من ذريته داود و سليمن و أيوب و يوسف و موسى‏ و هرون‏
سياق آيات پيشين، كه درباره حضرت ابراهيم (ع) بود، اين احتمال را پديد مى‏آورد كه ضمير در «ذريته» به «ابراهيم» برگردد. در اين صورت برخى اسامى كه در آيات بعد آمده است (همچون الياس و لوط) از باب تغليب در شمار ذريه آن حضرت ذكر شده‏اند.
*داوود، سليمان، ايوب، يوسف، موسى و هارون، فرزندانى از نسل نوح (ع) و هدايت‏يافته از جانب خداوند بودند.
نوحا ... و من ذريته داود و سليمن و أيوب و يوسف و موسى‏ و هرون‏
با توجه به دو نكته مى‏توان گفت «نوحا» مرجع ضمير در «ذريته» است: *«نوحا» نزديكترين كلمه‏اى است كه مى‏تواند مرجع ضمير باشد. * در ميان كسانى كه به‏عنوان ذريه از آنان ياد شده، افرادى هستند كه از ذريه ابراهيم (ع) نيستند، مانند حضرت لوط (ع) و الياس (ع)
* خداوند به نيكوكاران با كثرت ذريه صالح و هدايت‏يافته پاداش مى‏دهد.
و وهبنا له إسحق و يعقوب ... و من ذريته داود و سليمن ... و كذلك نجزى المحسنين‏
* هدايت ويژه، پاداش خداوند به نيكوكاران است.
كلًا هدينا ... و من ذريته ... و كذلك نجزى المحسنين‏
*تمسك به توحيد و مبارزه با شرك، شرط ورود به جرگه نيكوكاران است.
و كذلك نجزى المحسنين‏
روشن است كه مصداق برتر نيكوكاران در اين آيه ابراهيم خليل (ع) است و طبيعى است كه موصوف شدن آن حضرت به اين وصف بايد در تناسب و ارتباط با آيات پيشين باشد، و چون آيات گذشته عموماً درباره توحيد ابراهيم (ع) و تلاش آن حضرت براى مبارزه با شرك بود، مى‏توان گفت كه اين ويژگى از مقامات نيكوكار بودن است.


آيه 85وَ زَكَرِيَّا وَ يَحْيَى وَ عِيسَى وَ إِلْيَاسَ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ‏       و زكريّا و يحيى و عيسى و الياس را كه همه از شايستگان بودند،

* زكريا، يحيى، عيسى (ع) و الياس (ع) از نوادگان نوح (ع) بودند.
و من ذريته ... و زكريا و يحيى‏ و عيسى‏ و إلياس‏
*نوادگان دخترى از ذريه و فرزندان مرد مى‏باشند.
و زكريا و يحيى‏ و عيسى‏ و إلياس‏
ترديدى نيست كه عيسى (ع) از جانب مادرش مريم (س) با ابراهيم (ع) مرتبط بوده است، و چون قرآن به آن حضرت نيز اطلاق ذريه كرده، پس تفاوتى از جهت انتساب به جد در بين نوادگان دخترى و پسرى نيست.
*ذريه صالح، پاداش خداوند به نيكوكاران است.
و كذلك نجزى المحسنين ... كل من الصلحين‏
        

آيه 86
وَ إِسْمَاعِيلَ وَ الْيَسَعَ وَ يُونُسَ وَ لُوطاً وَ كلًّا فَضَّلْنَا عَلَى الْعَالَمِينَ‏  
          و (نيز) اسماعيل و اليسع و يونس و لوط را (هدايت كرديم)، و هر يك را بر جهانيان برترى داديم.

*اسماعيل، اليسع، يونس و لوط، از ذريه نوح (ع) بودند.
و نوحا هدينا من قبل و من ذريته ... و إسمعيل و اليسع و يونس و لوطا
* ابراهيم، اسحاق، يعقوب، نوح، داوود، سليمان، ايوب، يوسف، موسى و هارون (ع) ، زكريا، يحيى، عيسى، الياس، اسماعيل، اليسع، يونس و لوط (ع)، پيامبرانى بودند كه بر همه مردم عصر خويش برترى يافته بودند.
و وهبنا له إسحق و يعقوب ... و كلًا فضلنا على العلمين‏
*نيكوكار و صالح بودن، از معيارهاى‏ فضيلت يافتن پيامبران بر جهانيان است.
نجزى المحسنين ... كل من الصلحين ... فضلنا على العلمين‏
                       

آيه 87
وَ مِنْ آبَائِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ وَ إِخْوَانِهِمْ وَ اجْتَبَيْنَاهُمْ وَ هَدَيْنَاهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ‏   
        و از پدران و فرزندان و برادرانشان (كسانى را هدايت كرديم)، و آنان را برگزيديم و به راهى راست هدايت نموديم.

*خداوند برخى از پدران، فرزندان و برادران انبياى گذشته (ابراهيم، اسحاق، يعقوب (ع) و ...) را برگزيد و به صراط مستقيم هدايت كرد.
و من ءابائهم و ذريتهم و إخونهم و اجتبينهم و هدينهم إلى‏ صرط مستقيم‏
قيد «برخى» از «من» تبعيضيه استفاده شده است.
* خداوند برخى از پدران، فرزندان و برادران انبياى گذشته (ابراهيم، اسحق (ع) و ...) را بر همه مردم عصرشان برترى بخشيد.
كلًا فضلنا على العلمين ... و من ءابائهم و ذريتهم و إخونهم‏
* پيامبران، برگزيدگان خداوند و رهيافتگان به صراط مستقيم هستند.
و اجتبينهم و هدينهم إلى‏ صرط مستقيم‏
*صراط مستقيم، مرتبه‏اى عالى در مسير هدايت است.
و هدينهم إلى‏ صرط مستقيم‏


آيه 88
ذلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ لَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ‏ 
            اين است هدايت خدا كه هر كس از بندگانش را بخواهد بدان هدايت مى‏كند. و اگر آنان شرك ورزيده بودند، آنچه عمل مى‏كردند از دستشان مى‏رفت.

*دست يافتن به صراط مستقيم، هدايت ويژه خداوند است.
و هدينهم إلى‏ صرط مستقيم. ذلك هدى الله‏
*عبوديت به درگاه خداوند، زمينه و شرط رهيابى به صراط مستقيم است.
ذلك هدى الله يهدى به من يشاء من عباده‏
*پيامبران و رهنوردان صراط مستقيم نيز اگر شرك بورزند، اعمال آنان تباه و فاسد مى‏شود.
ذلك هدى الله يهدى ... و لو أشركوا لحبط عنهم ما كانوا يعملون‏
*ارجمندى عمل و تداوم آن، مانع فساد و تباهى آن در صورت آميختگى با شرك نيست.
ذلك هدى الله يهدى ... و لو أشركوا لحبط عنهم ما كانوا يعملون‏


آيه 89
أُولئِكَ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحُكْمَ وَ النُّبُوَّةَ فَإِنْ يَكْفُرْ بِهَا هؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْماً لَيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ‏ 
           آنان كسانى بودند كه كتاب و حكم و نبوّت به ايشان داديم. پس اگر اينان (كفّار مكّه) منكر آن شوند، ما قومى را بدان‏ گماشته‏ايم كه منكر آن نيستند.

* نوح، ابراهيم، اسحاق، يعقوب، داوود، سليمان، ايوب، يوسف، موسى و هارون (ع) و زكريا، يحيى، عيسى، الياس، اسماعيل، اليسع، يونس و لوط (ع)، بهره‏مند از تعاليم آسمانى (كتاب) و داراى منصب قضاوت و مقام نبوت بودند.
أولئك الذين ءاتينهم الكتب و الحكم و النبوة
* برخى از پدران، فرزندان و برادران پيامبران پيشين (ابراهيم (ع)، اسحق و ...) بهره‏مند از تعاليم آسمانى (كتاب) و داراى منصب قضاوت و مقام نبوت بوده‏اند.
و من ءابائهم و ذريتهم و إخونهم ... أولئك الذين ءاتينهم الكتب و الحكم و النبوة
*پيامبران (ع) داراى حق حكومت و قضاوت در ميان مردم هستند.
أولئك الذين ءاتينهم الكتب و الحكم و النبوة
از جمله معانى مذكور براى واژه «حكم» قضاوت و همچنين حكومت است، لازم به ذكر است اين دو معنى در طول يكديگر و با هم متقاربند.
*نيكوكارى، صلاح پيشگى و راه يافتن به صراط مستقيم، از ملاكهاى گزينش انبيا
كذلك نجزى المحسنين ... كل من الصلحين ... هدينه إلى‏ صرط مستقيم ... ءاتينهم الكتب‏
* مشركان مكه، به پيامبر (ص) و انبياى پيشين كفر مى‏ورزيدند.
أولئك الذين ءاتينهم ... فإن يكفر بها هؤلاء
*انكار حقانيت رسالت پيامبر (ص)، كفر به همه انبيا و كتب آسمانى است.
فإن يكفر بها هؤلاء فقد و كلنا
* خداوند در هر زمان مردمانى را براى حمايت و حراست از آرمان پيامبران برگماشته است.
فإن يكفر بها هؤلاء فقد و كلنا بها قوما ليسوا بها بكفرين‏


آيه 90
أُولئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرَى لِلْعَالَمِينَ‏  
                آنان كسانى بودند كه خدا هدايتشان كرده بود؛ پس به هدايت آنان اقتدا كن. بگو: من از شما هيچ مزدى بر اين (رسالتم) نمى‏خواهم، (زيرا) آن جز تذكّرى براى جهانيان نيست.

* اقتدا به رهنمودهاى انبياى گذشته وظيفه پيامبر (ص) است.
أولئك الذين هدى الله فبهديهم اقتده‏
* همه پيامبران الهى در طول تاريخ داراى اصول و اهداف و آرمانهاى مشترك بوده‏اند.
أولئك الذين هدى الله فبهديهم اقتده‏
* ضرورت شناسايى رهنمودهاى انبياى پيشين و اقتدا نمودن به آنان براى همه مردم‏
أولئك الذين هدى الله فبهديهم اقتده‏
*عقايد و دستورهاى اخلاقى و احكام شرعى اديان آسمانى گذشته حجت و قابل عمل است.
أولئك الذين هدى الله فبهديهم اقتده‏
* مبلغان دين نبايد هيچ چشمداشت و انتظار پاداشى از مردم داشته باشند.
قل لاأسئلكم عليه أجرا
* اجر و مزد طلب نكردن از مردم در قبال انجام رسالت و تبليغ دين، از هدايتهاى خداوند به انبياى گذشته است.
فبهديهم اقتده قل لاأسئلكم عليه أجرا
* هدف پيامبر (ص) از ابلاغ پيامهاى الهى تذكر دادن به جهانيان است.
إن هو إلا ذكرى‏ للعلمين‏
*قرآن، يادآورى براى جهانيان است.
إن هو إلا ذكرى‏ للعلمين‏
*رسالت پيامبر (ص) براى همه جهانيان است.
إن هو إلا ذكرى‏ للعلمين‏

[ جمعه ۱۳۸۹/۱۲/۰۶ ] [ 10:32 ] [ سعید ]
.: Weblog Themes By Pichak :.

درباره وبلاگ

أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا
آیا آنها در قرآن تدبّر نمی‌کنند، یا بر دلهایشان قفل نهاده شده است؟!
محمد/24

در این وبلاگ از تفاسیر ترتیبی و موضوعی قرآن و نکات قرآنی مطلب خواهم گذاشت
گاها از تفاسیر نهج البلاغه و مثنوی یا دیگر متون هم نکته میگذارم
موضوعات وب
لینک های مفید
امکانات وب